کهیر پوستی و درمان آن
کهیر یا اورتیکاریا، واکنش پوستی رایجی است که معمولاً به صورت برآمدگیهای قرمز و صورتی رنگ و خارش در پوست ظاهر میشود. این عارضه ممکن است در هر نقطهای از بدن ایجاد شود، اما بیشتر در نواحی تنه، دستها، بازوها و پاها دیده میشود.
درمان کهیر
- شناسایی و دوری از آلرژنها: اولین قدم در درمان کهیر شناسایی عامل تحریککننده یا آلرژن و جلوگیری از تماس با آن است.
- داروهای آنتیهیستامین: این داروها میتوانند به کاهش خارش و برآمدگیهای پوستی کمک کنند. برخی از آنتیهیستامینهای معمول شامل لوراتادین، سیتریزین و دیفنهیدرامین هستند.
- داروهای استروئیدی: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای کورتیکواستروئیدی تجویز کند تا التهاب و خارش را کاهش دهد.
- درمانهای طبیعی: برخی از روشهای طبیعی مانند کمپرس سرد یا استفاده از آلوئهورا میتوانند در تسکین خارش و التهاب مؤثر باشند.
- مشاوره پزشکی: اگر کهیر مداوم یا عودکننده باشد، مشاوره با پزشک یا متخصص پوست ضروری است تا علل زمینهای بررسی شود و درمانهای مناسب تجویز گردد.
نکته مهم
کهیر معمولاً غیرکشنده و خطرناک نیست، اما در صورت بروز علائم شدید مانند ورم در گلو یا مشکل در تنفس، نیاز به مراقبت فوری پزشکی وجود دارد.
انواع کهیر پوستی
کهیر پوستی انواع مختلفی دارد که هر یک ویژگیها و علل خاص خود را دارند. در ادامه، انواع اصلی کهیر را معرفی میکنم:
1. کهیر حاد
- ویژگیها: کهیر حاد بهطور ناگهانی ظاهر میشود و معمولاً در عرض چند ساعت تا حداکثر ۶ هفته برطرف میشود.
- درمان: اغلب بدون درمان خود به خود بهبود مییابد. در صورتی که علائم بیش از ۶ هفته ادامه داشته باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
2. کهیر بارداری
- ویژگیها: این نوع کهیر در دوران بارداری به وجود میآید و معمولاً زنان در ماههای اول و آخر بارداری دچار آن میشوند.
- علت: علت دقیق آن مشخص نیست، اما تغییرات هورمونی و کشش پوست شکم ممکن است نقش داشته باشند.
- خطر: کهیر حاملگی معمولاً خطری برای مادر یا فرزند ندارد.
3. کهیر عصبی
- ویژگیها: این نوع کهیر به دنبال تنشهای روانی و استرس ایجاد میشود.
- علت: در زمان استرس، آنتیهیستامین در خون آزاد میشود و منجر به ایجاد جوشها و لکهای قرمز میگردد.
4. کهیر مزمن
- ویژگیها: کهیر مزمن معمولاً بیش از ۶ ماه طول میکشد و ممکن است تا یک سال ادامه داشته باشد.
- علت: برخلاف کهیر حاد، علت بروز آن معمولاً مشخص نیست و میتواند به مشکلاتی نظیر سرطان، مشکلات تیروئید، عفونت و هپاتیت مرتبط باشد.
5. کهیر صورت
- ویژگیها: کهیر ممکن است در ناحیه صورت نیز ایجاد شود و میتواند بر زیبایی فرد تأثیر بگذارد.
- درمان: درمان آن تحت نظر متخصص پوست انجام میشود.
6. کهیر فیزیکی
- ویژگیها: کهیر فیزیکی به دنبال تماس پوست با محرکهای فیزیکی مانند اصطکاک، گرما، سرما یا نور خورشید ایجاد میشود.
- مدت زمان: این نوع کهیر معمولاً ظرف چند دقیقه ظاهر شده و در کمتر از ۲۴ ساعت بهبود مییابد.
نکته مهم
تشخیص نوع کهیر و درمان مناسب آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت بروز علائم شدید یا مداوم، مشاوره با پزشک یا متخصص پوست توصیه میشود.
کهیر چه علائمی دارد؟
علائم کهیر شامل موارد زیر است:
- خارش شدید پوست
- التهاب و تورم در نواحی affected
- قرمزی پوست
- لکههای قرمز که در عرض 24 ساعت از بین میروند و ممکن است در نواحی دیگر ظاهر شوند.
در موارد شدید، علائم زیر هم ممکن است تجربه شوند:
- تب و لرز
- سردرد
- درد شکمی
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکل در تنفس
این علائم بهویژه اگر با تب و لرز همراه باشند، نیاز به مراجعه سریع به پزشک دارند.
کهیر چه علائمی دارد؟
کهیر، یا اورتیکاریا، معمولاً با علائم خاصی ظاهر میشود. اولین نشانه آن تشکیل لکههای قرمز رنگ بر روی پوست است. این لکهها ممکن است در عارضههای پوستی دیگری مانند پسوریازیس و اگزما نیز دیده شوند. برای شناسایی کهیر، میتوان به علائم زیر توجه کرد:
علائم کهیر:
- خارش پوست: این خارش ممکن است شدید و آزاردهنده باشد.
- التهاب و تورم پوست: نواحی affected ممکن است متورم و ملتهب به نظر برسند.
- قرمزی: لکههای قرمز به وضوح قابل مشاهدهاند.
- لکههای قرمز: این لکهها ممکن است ظرف 24 ساعت از بین بروند و سپس در قسمتهای دیگر بدن ظاهر شوند.
علائم همراه در موارد شدید:
در برخی موارد، فرد ممکن است با علائم زیر نیز مواجه شود:
- تب و لرز
- سردرد
- درد شکمی
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکل در تنفس
نکته مهم:
اگر کهیر با تب و لرز همراه باشد، ضروری است که فوراً به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید، زیرا این علائم میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد.
علل بروز کهیر چیست؟
کهیر میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در زیر، علل شایع بروز کهیر را بررسی میکنیم:
1. خوراکیها
برخی افراد به مواد غذایی خاصی آلرژی دارند که باعث واکنش پوستی میشود. شایعترین مواد غذایی که ممکن است موجب کهیر شوند شامل:
- تخممرغ
- توتفرنگی
- مواد غذایی حاوی نگهدارنده
- صدف
2. داروها
مصرف برخی از داروها، به ویژه:
- آنتیبیوتیکها
- داروهای ضد التهاب مانند آسپرین
- داروهای مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین
میتواند به ایجاد کهیر منجر شود.
3. عفونتها
برخی عفونتها نیز میتوانند باعث بروز کهیر شوند، از جمله:
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- هپاتیت B
- عفونتهای دستگاه ادراری
4. انگلها
برخی انگلها، مانند انگلهای روده، ممکن است به واکنشهای آلرژیک و در نتیجه کهیر منجر شوند.
5. حیوانات خانگی
تماس مستقیم با پوست و موی حیوانات خانگی نیز میتواند باعث کهیر شود، به خصوص در افرادی که به شوره، ذرات ادرار یا بزاق آنها آلرژی دارند.
6. نیش حشرات
نیش حشرات، مانند زنبور عسل یا مورچه، میتواند به تزریق سم به داخل بدن منجر شود و این واکنش میتواند باعث بروز کهیر شود.
در صورتی که به نظر میرسد کهیر ناشی از یک یا چند مورد از این عوامل باشد، مشاوره با پزشک متخصص توصیه میشود تا علت دقیق شناسایی و درمان مناسب ارائه شود.
درمان کهیر
درمان کهیر (Urticaria) بهطور کلی شامل درمانهای دارویی، خانگی و برخی روشهای طب سنتی است. در زیر به بررسی این درمانها میپردازیم:
1. درمان دارویی کهیر
- آنتیهیستامینها: این داروها شایعترین درمان برای کهیر هستند و به جلوگیری از تولید هیستامین در بدن کمک میکنند. داروهایی مانند سیتریزین، فکسوفنادین، لوراتادین و دسلوراتادین برای کاهش خارش، تورم و قرمزی تجویز میشوند. مصرف این داروها ممکن است تا چندین هفته ادامه یابد.
- کورتیکواستروئیدها: این داروها به سرکوب سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک میکنند. میتوانند به صورت خوراکی، موضعی یا وریدی مصرف شوند و نوع آن به تشخیص پزشک بستگی دارد.
- اپینفرین: این دارو معمولاً برای درمان واکنشهای شدید آلرژیک استفاده میشود. در صورت عدم تأثیر آنتیهیستامینها و وجود علائمی مانند تورم صورت یا سرگیجه، اپینفرین به صورت وریدی تجویز میشود.
2. درمان خانگی کهیر
- کمپرس یخ: استفاده از کمپرس یخ میتواند به کاهش خارش کمک کند.
- لوسیون و ژل آلوئهورا: این محصولات میتوانند میزان خارش و التهاب را کاهش دهند.
- لباسهای سبک و خنک: پوشیدن لباسهای گشاد و خنک در زمان بروز کهیر توصیه میشود.
- اجتناب از خراشیدن: خودداری از خراشیدن محل کهیر میتواند به کاهش علائم کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس میتواند علائم کهیر را تشدید کند، بنابراین کاهش استرس مهم است.
- مصرف ویتامین D3: این ویتامین ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند.
- اجتناب از آفتاب: در زمان ابتلا به کهیر، بهتر است از قرار گرفتن در معرض مستقیم آفتاب خودداری شود.
3. درمان طب سنتی کهیر
- اجتناب از غذاهای گرم و خشک: مصرف ادویهجات و گوشت قرمز باید محدود شود.
- مصرف غذاهای سرد و مرطوب: میوهها و سبزیجاتی مانند خیار و کاهو توصیه میشوند.
- آبلیمو: استفاده از آبلیمو به صورت موضعی و خوراکی میتواند در کاهش قرمزی و التهاب مؤثر باشد.
- زردچوبه: این ماده دارای خواص ضدالتهابی و آنتیهیستامینی است و میتواند به کاهش علائم کمک کند.
نکات مهم
اگر کهیر به مدت طولانی ادامه پیدا کند یا علائم آن شدت یابد، مشاوره با پزشک ضروری است تا علل زمینهای بررسی و درمان مناسب انجام شود.
کهیر در کودکان
کهیر در کودکان، مانند بزرگسالان، ممکن است به صورت لکههای قرمز و به هم پیوسته روی پوست ظاهر شود. این وضعیت معمولاً به دلیل عوامل زیر ایجاد میشود:
- مصرف داروها: برخی داروها میتوانند واکنشهای آلرژیک ایجاد کنند.
- مواد غذایی: کودکانی که به برخی مواد غذایی مانند تخممرغ، شیر، یا آجیل حساسیت دارند ممکن است دچار کهیر شوند.
- عفونتهای ویروسی: برخی عفونتها، بهویژه عفونتهای ویروسی، میتوانند باعث بروز کهیر شوند.
در نوزادان و کودکان، کهیر معمولاً بیخطر است و در اغلب موارد به خودی خود پس از چند روز بهبود مییابد.
خطرات و عوارض کهیر
در اکثر موارد، کهیر عوارض جدی ندارد. با این حال، در برخی شرایط، ممکن است عوارضی بروز کند:
- آنافیلاکسی: این یک واکنش آلرژیک شدید است که میتواند به دنبال تماس با مواد آلرژیزا ایجاد شود. علائم آنافیلاکسی شامل:
- تنگی نفس: احساس مشکل در تنفس یا خس خس سینه.
- تورم گلو: که میتواند منجر به مشکل در بلع یا تنفس شود.
- افت فشار خون: ممکن است باعث سرگیجه یا ضعف شدید شود.
- از دست دادن هوشیاری: در موارد شدید، ممکن است فرد به کما برود.
نکات مهم
اگر کودک شما دچار کهیر شد و علائمی مانند تنگی نفس، تورم گلو، یا افت فشار خون را تجربه کرد، باید فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده کهیر، اگر علائم ادامه پیدا کرد یا تشدید شد، مشاوره با پزشک ضروری است تا علل زمینهای و درمان مناسب انجام شود.